İş hayatında, yoğun çalışma temposu içerisinde, planda olmayan pek çok ek talep ile karşı karşıya kalabiliyoruz. Her ne kadar anlık gereksinimlere olabildiğince karşılık verebilmek ve ekip arkadaşlarına yardımcı olmak iyi bir takım oyuncusu olmanın bir parçası da olsa, belli sınırlar koyabilmeniz hem sağlığınız hem de performansınız açısından önemli…
Gerektiğinde hayır diyebilmek de sınır koymanın ve iş-yaşam dengesini korumanın önemli bir parçasıdır. Bu yazımızda, iş hayatında “hayır” diyebilme sanatından ve bu konuda yapabileceklerinizden bahsettik.
Hayır Diyebilmenin Önemi
Çalışma hayatında hayır diyememek, fazla yük altında kalmaya ve bunun sonucu olarak iş performansında düşüşe neden olabilir. Hayır diyebilmek, aslında kendinizi korumanın bir yolu olarak da görülebilir; sınırlarınızı çizerek aşırı yük altına girmemek hem fiziksel hem de zihinsel olarak sağlığınızı korumanıza yardımcı olur. Kendinize alan tanımak, uzun vadede iş yerinde daha verimli ve dengeli bir performans sergilemenizi sağlar.
Ayrıca, her talebe evet cevabı vermek, ilerleyen safhalarda iyi niyetinizin suistimal edilmeye başlanmasına da sebebiyet verebilir. Bundan dolayı iş yerinde profesyonel bir şekilde belli sınırlar belirlemek, yararınıza olacaktır.
Sınırlarınızı Belirlemek İçin Yapabilecekleriniz
İşte iş dünyasında sınırlarınızı belirlemek için yapabileceklerinizden bazıları…
Önceliklerinizi Belirleyin
Her yeni görev, iş yükünüzde bir artış anlamına gelir. Bu nedenle, önceliklerinizi belirleyin ve işinizin hedefleri doğrultusunda hareket edin. Bu, size sunulan görevlerin hangilerinin sizin için daha anlamlı olduğunu belirlemenize yardımcı olur. Böylece, gerçekten katkı sağlayamayacağınız veya sizi aşırı yoracak işlere hayır demek daha kolay hale gelir.
Empatik ve Açık Olun
Hayır derken, karşı tarafı anlamaya çalışın ve durumu açıklıkla ifade edin. “Bu projeye zaman ayıramıyorum çünkü halihazırda diğer projelere odaklanmış durumdayım” gibi empati içeren ve samimi bir açıklama, karşı tarafa daha olumlu yansıyacaktır. Bu şekilde, profesyonel ilişkilerinizi zedelemeden hayır deme sanatını icra etmiş olursunuz. İlerleyen paragraflarda, profesyonelce hayır demek için söyleyebilecekleriniz hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.
Alternatif Sunun
Eğer mümkünse, reddettiğiniz göreve alternatif bir çözüm sunmak olumlu bir izlenim bırakır. “Bu projede yer alamıyorum, ancak ekibimizden başka bir arkadaşımızın destek olabileceğini düşünüyorum” gibi bir öneri, karşı tarafa değer verdiğinizi ve iş birliği içinde olduğunuzu gösterir.
Güçlü İletişim Becerileri Geliştirin
Hayır diyebilmek, etkili iletişim becerilerinin önemli bir parçasıdır. Karşınızdaki kişiye dürüst ve net bir şekilde düşüncelerinizi ifade etmek, yanlış anlaşılmaları önler ve güvenilir bir izlenim yaratır. Ayrıca, hayır deme konusunda kendinize güven duymanız da iletişim gücünüzü artırır.
Profesyonel Bir Şekilde “Hayır” Demek İçin Söyleyebilecekleriniz
İş hayatında, geçerli sebepler ile profesyonel bir şekilde hayır diyebilmek için söyleyebileceklerinizden bazıları şunlar:
“Bu benim görev kapsamımda değil”
İş tanımınıza uymayan bir görevle karşılaştığınızda, bu durumu nazikçe ifade etmek yerinde olur. Görev dağılımının net olması, herkesin kendi sorumluluğuna odaklanmasını sağlar. Bu ifadeyle, işinizle ilgisi olmayan bir görevi üstlenmenin verimli olmayacağını dile getirebilirsiniz.
“Bu, şu anki İş yoğunluğumu aşıyor” / “Daha öncelikli İşlerim var”
Bazı durumlarda mevcut işleriniz zaten yoğun bir tempo gerektirebilir. Ekstra bir iş üstlenmenin mevcut sorumluluklarınızı aksatabileceğini ifade etmek hem kendinizi korumanıza hem de işlerin düzgün bir şekilde ilerlemesine katkı sağlar. Bu hem iş yükünüzü dengelemenize hem de kaliteyi korumanıza yardımcı olur.
“Bu benim üstesinden gelebileceğim bir İş değil”
Kendi yetkinliklerinizin farkında olmanız, daha verimli çalışmanızı sağlar. Bir işin gerektirdiği uzmanlığa sahip değilseniz, bunu açıkça dile getirmek, işi doğru birine yönlendirme açısından önemlidir. Bu yaklaşım, işlerin kalitesini korurken kendi gelişim alanlarınızı da belirlemenize yardımcı olur.
“Bu İşi şu anda yapmam mümkün değil, daha sonra destek olabilirim”
Bir işi hemen yapamıyorsanız, durumu samimiyetle ifade edip ilerleyen zamanlarda yardımcı olabileceğinizi belirtmek hem esneklik sağlar hem de nazik bir dille hayır demenize olanak tanır. Bu yaklaşım, iş birliğini korurken mevcut programınızı aksatmadan katkı sağlamanıza ya “Bu görevi kabul edersem mevcut projelerim etkilenebilir.” gibi açıklamalar, karşı tarafın sizi anlamasına ve kararlılığınızı kabullenmesine yardımcı olur.
Hayır Diyebilmek Kariyerinize Olumlu Yansıyabilir
İlk bakışta hayır demek başta negatif bir tutum gibi algılanabilir. Ancak, profesyonel bir şekilde sınır koyabilmek ve iş yükünü dengede tutmak, uzun vadede daha verimli bir performans sergilemenizi sağlar. Siz de iş ortamında sınırlarınızı belirleyerek, iş hayatınızı daha sağlıklı sürdürebilir, kariyer hedeflerinize daha odaklı ve emin adımlarla ilerleyebilirsiniz.
